Mały Guzek Wielka Sprawa

Dzięki nowoczesnym metodom diagnostycznym lekarze weterynarii są w stanie wykrywać nowotwory u naszych czworonogów w coraz wcześniejszym stadium. Daje to możliwość podjęcia leczenia, gdy rokowania są najlepsze. Jednak to, czy nasz psiak trafi do lecznicy w optymalnym do podjęcia leczenia czasie, zależy w dużej mierze od nas – opiekunów.

O rodzajach nowotworów, symptomach, której mogą sygnalizować rozwój choroby nowotworowej, oraz metodach diagnostycznych, sposobach leczenia i profilaktyce opowiada w naszym podcaście lek. wet. Anna Kurczewska, specjalizująca się w radiologii weterynaryjnej, która na co dzień zajmuje się diagnostyką i terapią chorób nowotworowych w klinice weterynaryjnej w Gdańsku.

Objawy nowotworów są bardzo zróżnicowane i często na tyle subtelne, że pierwsze sygnały choroby nowotworowej mogą nie przykuć naszej uwagi. Istnieje jednak grupa nowotworów, których pierwsze symptomy są często możliwe do wykrycia “gołym okiem” już na bardzo wczesnym etapie. To nowotwory skóry, które stanowią niemal 1/3 wszystkich nowotworów diagnozowanych w psów.

Na pierwszy rzut oka zmiany nowotworowe skóry potrafią wyglądać zupełnie niepozornie - mała plamka, niewielki guzek, znamię, które pojawiło się nagle.

Dobra wiadomość jest taka, że wiele z tych zmian możemy dostrzec sami, obserwując i badając skórę naszego psiaka w domu.

Takie badanie zajmuje tylko moment – można je wykonać "przy okazji" np. w czasie zabawy lub podczas zabiegów higienicznych. Gdy jesteśmy razem ze swoim pupilem przyjrzyjmy się dokładnie jego skórze, delikatnie wodząc przy tym dłonią po całej powierzchni ciała i rozgarniając palcami dłuższą sierść lub włos. Zbadajmy kończyny, tułów i głowę zwracając szczególną uwagę na zmiany takie jak przebarwienia, zgrubienia i guzki. Badanie skóry wykonujmy regularnie, najlepiej codziennie – to najskuteczniejsza profilaktyka nowotworów skóry

• Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj: Plamka, obrzęk, guzek – czyli o nowotworach skóry u psów.

Przede wszystkim – zachowajmy spokój. Nie każda zmiana na skórze jest groźna. Jednak każda powinna zostać jak najszybciej skonsultowana przez lekarza weterynarii. Lekarz przeprowadzi wywiad, dokładnie zbada psa i dobierze odpowiednią metodę diagnostyczną, która pozwoli ocenić, czy istnieje powód do niepokoju.

Najczęściej stosowaną metodą diagnostyczną, pozwalającą z dużą dokładnością określić charakter zmiany jest biopsja cienkoigłowa. To bardzo szybki, bezpieczny i niemal bezbolesny sposób na upewnienie się czym dokładnie jest zmiana na skórze.

Procedura jest prosta: za pomocą cieniutkiej igły lekarz pobiera próbkę z miejsca, które budzi nasze obawy. Następnie umieszcza materiał na szkiełku, by przyjrzeć się mu bliżej pod mikroskopem. Jeśli biopsję przeprowadza lekarz specjalizujący się w cytologii, to już w ciągu kilku minut można uzyskać wstępną diagnozę dotyczącą rodzaju zmiany. W innym przypadku próbkę trzeba przesłać do laboratorium diagnostycznego, ale i tutaj czas oczekiwania na wynik to zwykle 3 do 5 dni.

• Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj: Biopsja cienkoigłowa – odpowiedzi na najważniejsze pytania.

Decyzję o tym, czy wykonać biopsję podejmuje lekarz, jednak w zdecydowanej większości przypadków jest to pierwszy wybór. Nowotwory skóry mogą przybierać różne kształty i formy, ewoluować i zmieniać wygląd w czasie, a niektóre, tak jak mastocytoma, czyli guz z komórek tucznych mogą rozwijać się przez lata, nie dając wyraźnych objawów.

Mastocytomy stanowią aż 20% wszystkich nowotworów skóry u psów. Najczęściej pojawiają się na tułowiu, kończynach czy głowie, zdarza się, że atakują także narządy wewnętrzne. Potrafią też doskonale się maskować i do złudzenia przypominać np. łagodne tłuszczaki. Z tego też powodu nazywane są "wielkim udawaczami" i dopiero pobranie i zbadanie materiału pozwala zdemaskować “oszusta”.

• Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj: Mastocytomy – nowotwory o wielu obliczach.

Na podstawie uzyskanych wyników badań lekarz weterynarii może dobrać metodę leczenia lub zlecić kolejne badania m.in. histopatologiczne lub obrazowe, które umożliwią jeszcze lepsze rozpoznanie problemu i wybór najskuteczniejszej terapii. Większość nowotworów skóry u psów jest leczona chirurgicznie. W przypadku zmian złośliwych chirurgia może być połączona z radioterapią lub chemioterapią, aby zapewnić najbardziej kompleksowe podejście terapeutyczne. Innowacyjne metody, takie jak leczenie tyglanem tigilanolu, oferują alternatywne rozwiązania w walce z guzami i są z powodzeniem stosowane przez lekarzy weterynarii w Polsce.

• Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj: Możliwości leczenia nowotworów skóry u psów.

Diagnozę nowotworu u psa usłyszy nawet co czwarty opiekun. To moment, w którym świat zatrzymuje się w miejscu, a nam nierzadko wydaje się, że dotarliśmy do kresu wspólnej podróży z przyjacielem. Tymczasem diagnoza nowotworu to jedynie zakręt nie koniec drogi. Wspólna podróż trwa dalej, choć teraz nabiera innego wymiaru. W tej nowej rzeczywistości nasze wsparcie i troska są kluczowe do zapewnienia psu jak najlepszej jakości życia. Dla nas, ludzi, rok lub kilka miesięcy może wydawać się chwilą, ale w życiu psa to cenny okres, który przeliczając na ludzkie lata, staje się znaczącą częścią ich życia. Podejmując decyzję o leczeniu, dajemy psu szansę na dłuższe życie i powrót do zdrowia.

Kampania edukacyjna “Mały Guzek Wielka Sprawa” skierowana jest do opiekunów psów. W październiku i w listopadzie na kanałach social media dzielimy się wiedzą z zakresu profilaktyki nowotworów skóry, dostępnych metod diagnostycznych oraz metod leczenia. W tym roku szczególnie podkreślamy, jak ważna jest wczesna diagnoza i jak wielką różnicę może zrobić szybka decyzja o leczeniu. Chcemy, by każdy pies miał szansę otrzymać specjalistyczną pomoc na czas.

Dołącz do nas – odwiedzaj nasze profile na Facebooku i Instagramie i udostępniaj posty kampanii z grafikami, filmami i artykułami ekspertów swoim znajomym. Kampania potrwa do 30.11.2023.